Hợp nhất thiên hà | Hình ảnh kỳ diệu khi 2 thiên hà hợp nhất thành một

Thiên hà là một tập hợp khổng lồ các ngôi sao, khí và bụi được liên kết với nhau bởi lực hấp dẫn. Các thiên hà có thể rất rộng lớn, lên tới một nghìn tỉ ngôi sao, cũng có thể rất nhỏ bé, chỉ có vài triệu sao. Các thiên hà có rất nhiều hình dạng, từ những đám mây sao khổng lồ cho đến những hình xoắn ốc phức tạp với các nhánh rõ rệt chứa đầy sao. Kích thước của chúng dao động trong khoảng vài nghìn năm ánh sáng cho tới hơn 100000 năm ánh sáng. 

Mặt Trời của chúng ta chỉ là một trong số hàng tỉ ngôi sao thuộc thiên hà Milky Way (Dải Ngân Hà), và chính thiên hà của chúng ta cũng chỉ là một trong hàng trăm tỉ thiên hà khác.

Theo Digital Trends, các thiên hà không hề ở yên một chỗ. Tuy cách xa nhau nhiều năm ánh sáng, chúng liên tục di chuyển dưới tác động của trọng lực từ các thiên hà khác, như thể đang cùng tham gia một vũ điệu vũ trụ nào đó. Các thiên hà cũng giống như các hành tinh và các hệ hành tinh, những thiên hà ở gần nhau có xu hướng tiến lại gần nhau, va đập vào nhau, tạo thành một thiên hà lớn hơn. Vậy việc hợp nhất thiên hà xảy ra khi nào các bạn hãy cùng tìm hiểu với chúng mình qua bài viết này nhé!

1. Hợp nhất thiên hà

Hợp nhất thiên hà có thể xảy ra khi hai (hoặc nhiều) thiên hà va chạm. Chúng là loại tương tác bạo lực nhất của thiên hà. Sự tương tác hấp dẫn giữa các thiên hà và ma sát giữa khí và bụi có ảnh hưởng lớn đến các thiên hà liên quan. Hiệu quả chính xác của các vụ sáp nhập này phụ thuộc vào rất nhiều thông số như: góc va chạm, tốc độ và kích thước cũng như thành phần tương đối.

Khi có 2 thiên hà (hoặc nhiều hơn) di chuyển gần nhau, chúng bị hút bởi ảnh hưởng của trọng lực khổng lồ từ cả 2 và bắt đầu hợp nhất. Quá trình này rất nhiều may rủi, có thể cả 2 sẽ cùng bị tiêu diệt, nhưng cũng có thể hợp thể thành công và sinh ra một siêu thiên hà. Và đây hiện đang là một lĩnh vực mà các nhà thiên văn nghiên cứu cực kỳ tích cực.

2. Hình ảnh kỳ diệu khi hai thiên hà hợp nhất thành một siêu thiên hà

Một ví dụ về hai thiên hà hợp thể là kính viễn vọng không gian Hubble của NASA ghi lại hình ảnh đầy kinh ngạc về 2 thiên hà va chạm và hợp nhất thành một siêu thiên hà. Các thiên hà này gọi chung là NGC 6052, nằm trong chòm sao Hercules, cách Trái Đất khoảng 230 triệu năm ánh sáng.

Những thiên hà này được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1784 bởi nhà thiên văn William Herschel. Tuy nhiên, cặp đôi ban đầu được cho rằng chỉ là một thiên hà đơn lẻ vì hình dạng kỳ lạ của chúng. Tuy nhiên theo thời gian, người ta xác định được rằng NGC 6052 thực chất là 2 thiên hà riêng biệt.

Không giống như các cặp thiên hà khác đập mạnh vào nhau, gây ra cái chết của một trong 2 thiên hà, cặp đôi đặc biệt này rất hài hòa với nhau, dẫn đến kết quả là một thiên hà ổn định, to lớn ra đời.

Tuy nhiên, không phải cuộc “gặp gỡ” nào cũng diễn ra “hòa hợp”. Ví dụ như Thiên hà Milky Way của chúng ta rất có thể sẽ bị hủy diệt khi Thiên hà Andromeda đến gần. Chúng ta cùng tìm hiểu nhé!!!

3. Thiên hà Tiên Nữ có thể nuốt thiên hà chứa trái đất

Nghiên cứu đứng đầu bởi nhà thiên văn Dougal Mackey từ Đại học Quốc gia Úc cho thấy thiên hà Tiên Nữ (Andromeda) – một trong các thiên hà gần với chúng ta nhất, đang có những dấu hiệu chuẩn bị cho sự hợp nhất trong tương lai với thiên hà Milky Way của chúng ta. Trước đó, nó đã có lịch sử dữ dội của một “quái vật vũ trụ” thực thụ.

Thực ra bản thân Milky Way của chúng ta cũng thuộc dạng “quái vật” như hầu hết các thiên hà cỡ lớn khác trong vũ trụ. Nó đã nhiều lần ngấu nghiến các thiên hà nhỏ hơn để duy trì hình dạng xoắn ốc đẹp đẽ.

Còn Andromeda, đó cũng là một thiên hà xoắn ốc tuyệt đẹp, ước tính đường kính có thể nhỏ hơn một chút hoặc lớn một chút so với Milky Way (tài liệu thiên văn cho thấy Milky Way có thể có đường kính 100.000-180.000 năm sánh sáng; Andromeda khoảng trên 110.000 năm ánh sáng). Nó cũng chứa số sao vượt trội so với thiên hà của chúng ta: 1 nghìn tỉ ; trong khi Milky Way chỉ có khoảng 200-400 tỉ ngôi sao. Theo nghiên cứu mới đây, cho thấy “Tiên Nữ” là một quái vật còn ghê gớm hơn Milky Way.

Các nhà khoa học đã dùng dữ liệu của 5 kính viễn vọng tối tân khác nhau để quan sát quầng sáng khuếch tán của các ngôi sao ở rìa quỹ đạo Andromeda và phát hiện ít nhất 2 cụm sao có quỹ đạo và vận tốc riêng biệt, không khớp với phần còn lại của thiên hà. Chúng chính là tàn dư của 2 thiên hà lùn cổ đại từng bị nuốt chửng. Xét về tổng thể, quầng sao của Andromeda phức tạp hơn nhiều, cho thấy nó đã từng nuốt nhiều thiên hà khác hơn Milky Way.

Trong tương lai, 2 quái vật vũ trụ to lớn này sẽ có một trận chiến khốc liệt để hợp nhất thành một thiên hà khổng lồ. Điều đó có thể đồng nghĩa với sự thay đổi, có thể là tốt, có thể là sự hủy diệt lên vô số hệ hành tinh trong Milky Way.

Nhưng tin vui là bạn sẽ không sống đủ lâu để kịp lo lắng về quái vật Andromeda. Bởi lẽ, để 2 thiên hà nuốt nhau, chúng sẽ cần một quãng thời gian cực kỳ dài. Một số nghiên cứu trước đó tính toán vụ đụng độ chỉ thực sự xảy ra trong vòng 2 tỉ năm tới. Và nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Nature.

Tham khảo

Siêu trăng là gì? Việt Nam sẽ đón siêu trăng vào ngày nào trong tháng 4/2020 ?
Các chòm sao trên bầu trời mùa xuân và truyền thuyết về các chòm sao